به دلیل اجتناب ناپذیر بودن صدمات ناشی از تصادفات رانندگی، تجهیزات ایمنی وسایل نقلیه از اهمیت ویژه ای برخوردارند. یکی از این تجهیزات، کیسه ی هواست؛ کیسه ی هوا (Airbag) در زمان تصادفات، به سرعت از محفظه ی خود خارج شده و تا قبل از خارج شدن کامل، پر از گاز نیتروژن شده و در امتداد سر و بدن سرنشینان قرار می گیرد تا با کمک کمربند ایمنی، شدت و آسیب ضربه ی وارده را کم کند.
در ادامه به بررسی نحوه ی عملکرد کیسه ی هوا می پردازیم.
کیسه ی هوا چگونه کار می کند؟!
کیسه ی هوا در واقع یک کیسه ی پلیمری نازک است که فشرده شده و در محفظه ای مخصوص قرار می گیرد؛ به منظور جلوگیری از چسبندگی لایه های کیسه ی هوا، از مخلوط پودر نشاسته و تالک استفاده می شود.
در هنگام وارد شدن ضربه ی شدید، سنسور های موجود در محفظه ی چرخ های جلو که به سیستم مرکزی متصل اند به کار می افتند و به دستگاه کنترل مرکزی هشدار می دهند. دستگاه کنترل مرکزی به کمک چاشنی موجود در محفظه ی کیسه ی هوا، سوخت جامد را می سوزاند تا گاز نیتروژن مورد نیاز برای پر شدن ناگهانی کیسه ی هوا فراهم شود.
باز شدن و پر شدن کیسه ی هوا به کمک یک واکنش شیمیایی بسیار سریع صورت می گیرد؛
این واکنش در حضور سدیم آزید (NaN3)، نیترات پتاسیم (KNO3)، و سیلیکون دی اکسید (SiO2) صورت می گیرد.
فرآورده ی حاصل از این واکنش گاز نیتروژن است؛ نیتروژن به کمک یک چاشنی در سوخت جامد عمل کرده و پس از گذشت تنها 0.04 ثانیه از لحظه ی برخورد، کیسه ی هوا را پر می کند. همزمان با انجام این واکنش، سیستم کمربند ایمنی عمل کرده و با ایجاد شتاب منفی، اندکی از سرعت پرت شدن سرنشینان به سمت جلو می کاهد.
کیسه های هوا در کجا نصب می شوند؟
کیسه هوای راننده و شاگرد: کیسه هوای راننده درون فرمان و کیسه ی هوای شاگرد درون محفظه ی داشبورد قرارمی گیرد.
کیسه هوای زانو: کیسه هوای زانو در زیر داشبورد راننده و شاگرد قرار می گیرد.
کیسه هوای جانبی: کیسه هوای جانبی در طرفین خودرو و مابین سرنشینان و درب های خودرو قرار می گیرد. اهمیت این نوع از کیسه های هوا هنگامی مشخص می شود که خودرو دچار سانحه از طرفین می شود.
کیسه هوای پرده ای: کیسه هوای پرده ای شامل تمام قسمت های داخلی می شود که مانع برخورد سرنشینان به شیشه و ستون خودرو می شود.
کیسه هوای عابر پیاده: کیسه هوای عابر پیاده درون محفظه ای که درون کاپوت موجود است قرار دارد و در هنگام تصادف، فعال شده و به سمت شیشه ی جلوی اتومبیل باز می شود و فضای شیشه ی جلو را در بر می گیرد تا مانع از برخورد عابر پیاده با شیشه ی جلو و ستون خودرو شود.
کیسه ی هوا در چه مواقعی می تواند مفید باشد؟
درست است که کیسه های هوا از شدت برخورد می کاهند، اما در این میان سرنشینان موظف اند نکاتی را رعایت کنند تا صدمات ناشی از رانندگی، دو چندان نشود؛
- در هنگام رانندگی حتما کمربند ایمنی خود را ببندید چراکه بستن کمربند ایمنی، فرصت بیشتری برای باز شدن کیسه های هوا فراهم می کند و همچنین مانع از پرت شدن سرنشین به سمت جلو خواهد شد.
- هنگام رانندگی از استعمال دخانیات بپرهیزید، چراکه احتمال انفجار گاز موجود در کیسه ی هوا وجود دارد.
- از نشاندن کودکان در صندلی جلو پرهیز کنید، چراکه سیستم عملکرد کیسه های هوا برای آناتومی کودکان طراحی نشده است.
کلام آخر؛
تمام موارد گفته شده در بالا، در صورت رعایت سرعت مطمئنه موثر خواهد بود؛ در سرعت های بالا، حتی کیسه های هوا هم نمی توانند به نجات جان شما بیایند.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که: زمانی که صندلی کودک در قسمت جلو مستقر است، حتما عملکرد کیسه های هوا را غیر فعال کنید.
