داخلي سازي در صنعت خودرو مي تواند مزيت هاي زيادي را براي كشور به همراه داشته باشد كه مهم ترين آن جلوگيري از خروج ارز است. دولت تمام توان خود را گذاشته است تا صنايع كشور را به سمت داخلي سازي سوق دهد و ميزان خروج ارز از كشور را به حداقل برساند.
نيما بصيري تهرانی، نايب رئيس كميسيون صنايع اتاق بازرگاني درباره افزايش تعميق ساخت داخل در صنعت خودرو گفت و گويي انجام داده است كه در ادامه مي آيد:
داخلی‌سازی در صنعت خودرو را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
با وجود اینکه مدت ها از شکل‌گیری خودروسازی در ایران می‌گذرد، اما با وجود تمام پیشرفت‌ها و تلاش‌های صورت گرفته در سال های گذشته به دلایل مختلف نتوانسته آن طور که باید و شاید به خودکفایی و بی‌نیازی از واردات دست پیدا کند. طبق اطلاعات موجود حدود 25 درصد از قطعات مورد نیاز ساخت خودرو در کشور، وارداتی است که عمدتا مربوط به تجهیزات الکترونیکی و قطعات های‌تک نظیر ایموبلایزر، ECU و سنسور اکسیژن است و در سال‌های گذشته این قطعات عمدتا از چین تامین شده‌اند.
به نظر مي رسد بعد از تحريم های جدید، تلاش براي ارتقا سطح داخلي سازي بيشتر شده است؟
با خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت 1397 و متعاقبا اعمال مجدد تحریم‌ها علیه صنعت خودروسازی، شاهد بودیم که دو خودروساز بزرگ کشور، در تامین قطعات وارداتی پیشرفته و حساس مورد نیاز، دچار مشکل شدند و نتوانستند تعهدات خود را به‌موقع انجام دهند. همین موضوع، لزوم کاهش وابستگی به واردات و داخلی‌سازی حداکثری را در صنعت خودرو بیش از پیش آشکار كرده و باعث شده که بخش های مختلف از جمله وزارت دفاع آمادگی خود را برای همکاری با خودروسازی جهت داخلی‌سازی قطعات خاص وارداتی اعلام کنند و چند قرارداد نیز در این زمینه با دو خودروساز بزرگ کشور منعقد شد. همچنین استفاده از دانش فنی و توان تخصصی شرکت‌های دانش بنیان مورد توجه قرار گرفته است.
ارزيابي شما از شرايط فعلي چيست؟ آيا خودروسازان مي خواهند به سمت افزايش داخلي سازي محصولات خود بروند؟
خوشبختانه در مقطع فعلی رویکرد حسين مدرس خياباني، سرپرست وزارت صمت، تعمیق و توسعه ساخت داخل و داخلی‌سازی برای قطع وابستگی بخش تولید است. او در پایان چهارمین میز ساخت داخل خودرو و قطعات (11 تیرماه 1399) به این موضوع اشاره کرد که وزارت صنعت، معدن و تجارت امسال برای داخلی‌سازی ۳.۲ میلیارد دلار از قطعات و تجهیزات وارداتی مورد نیاز حوزه صنعت، برنامه گسترده‌ای برای قطع وابستگی، خودکفایی و کاهش ارزبری دارد. بر همین اساس، داخلی‌سازی ۶۶ میلیون یورو از قطعات و تجهیزات وارداتی صنعت خودرو توسط سازندگان داخلی از جمله برنامه‌های وزارت صنعت و داخلی‌سازی ۵۵ قطعه صنعت خودرو در دستور کار قرار گرفته است.
با وجود تحريم مي توان به سمت داخلي سازي قطعات حركت كرد؟
این طور می‌توان گفت که با توجه به مشکلات ناشی از تحریم و خروج اکثر شرکت‌های خودروساز خارجی از کشور طی دو سال گذشته، لزوم داخلی‌سازی و کاهش وابستگی به واردات در صنعت خودرو، مورد تأکید و توجه خودروسازی و مسئولان وزارت صنعت قرار گرفته که قطعا شناخت و درک این ضرورت، اولین و مهمترین گام برای حرکت صنعت خودرو به سمت بومی‌سازی حداکثری است.
براي رسيدن به داخلي سازي، چه ابزارهايی نياز است؟
استفاده از دانش و تخصص شرکت‌های دانش‌بنیان و نیروهای متخصص داخلی، بهره‌گیری از ظرفیت‌های فنی و تکنولوژیکی صنایع دفاع، بومی‌سازی تکنولوژی‌های پیشرفته و قطعات های‌تک تولید خودرو از طریق مهندسی معکوس و … از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به افزایش داخلی‌سازی در صنعت خودرو کشور منجر شود. البته در کنار این موارد، باید به معضل واردات و قاچاق قطعات خودرو به کشور نیز اشاره کرد که متاسفانه انحصار و فساد موجود در این عرصه، شرایط را بر قطعه‌سازان داخلی تنگ کرده است. لذا جلوگیری از واردات انحصاری و بعضا قاچاق سازمان‌یافته قطعات خودرو به کشور، یک گام مهم برای رشد صنعت قطعه‌سازی و کاهش وابستگی صنعت خودرو به واردات قلمداد می‌شود.
به اعتقاد شما جلوگیری از واردات قطعه را مي توان دنبال كرد؟
جلوگیری از واردات قطعات و دیگر اجزای خودرو که مشابه آن در داخل کشور تولید می‌شود، باید به صورت جدی در دستور کار قرار گیرد که این موضوع در مقطع فعلی که نرخ ارز جهش چشمگیری پیدا کرده، می‌تواند به جلوگیری از خروج ارز، افزایش رقابت‌پذیری تامین‌کنندگان داخلی، کاهش هزینه‌های تولید خودرو و در نهایت رفاه حال مصرف‌کنندگان منجر شود.
