واکاوی عملکرد ۱۰۰ روزه ابتدایی دولت سیزدهم در بخش صنعت و معدن نشان می‌دهد که در این دوره هرچند کوتاه، دولت گام‌های قابل توجهی در این بخش برداشته است.
به گزارش گروه اقتصادی یکتاپرس، بررسی عملکرد کارخانجات صنعتی، همچنین شرکت‌های بزرگ بخش معدن و صنایع معدنی نشان می‌دهد از ابتدای امسال تا پایان شهریورماه تولید ۲۰ محصول از ۳۵ محصول منتخب صنعتی و معدنی در کشور با رشد همراه بوده و گزارش‌های دریافتی حکایت از تداوم این روند مثبت تا پایان مهر ماه و ایام گذشته از آبان‌ماه دارد.
در این میان، شاید تثبیت قیمت خودرو و بازگرداندن نرخ سیمان به قیمت‌های پیش از قطعی برق شاید در ۱۰۰ روز ابتدایی کار دولت سیزدهم بیشتر خودنمایی کرد.
یکی از نخستین اقدام‌های قابل توجه در دوره حضور «سیدرضا فاطمی‌امین» به عنوان وزیر صنعت، معدن و تجارت، بازگرداندن قیمت سیمان به نرخ پیش از قطعی برق بود.
اقداماتی که در جریان کنترل قیمت سیمان در وزارت صنعت انجام شد، برخورد تعزیراتی و دستوری نبود؛ بلکه این اصلاح ساختار‌ها بود که منجر به تعادل بازار و کاهش قیمت‌ها شد.
در این زمینه وزارت صنعت در ابلاغیه‌ای اعلام کرد: هرگونه خرید و عرضه سیمان خارج از بورس کالا ممنوع بوده و همه واحد‌های تولیدکننده سیمانی که تاکنون در بورس پذیرش نشده‌اند باید ظرف دو هفته در بورس پذیرش و اقدام به عرضه محصول خود کنند.
به دنبال این اقدام، به‌تدریج قیمت سیمان به نرخ پیش از قطعی برق بازگشت و قیمت آن در بورس به کیسه‌ای ۲۵ هزار تومان رسید.
خودروسازان بزرگ و کوچک کشور از ابتدای امسال تا پایان مهرماه موفق به تولید ۵۶۰ هزار و ۵۱۴ دستگاه انواع خودرو شدند. آماری که حکایت از رشد ۱.۸ درصدی تولید در هم‌سنجی با پارسال دارد.
«سید رضا فاطمی‌امین» وزیر صنعت، معدن و تجارت از ابتدای آغاز به کار در وزرات صنعت، معدن و تجارت وعده کرد که ۱۰ پروژه در صنعت خودرو تعریف شده است. پروژه‌هایی که اجرای آنها از دو ماه پیش آغاز شده و با زمان‌بندی مناسب در حال پیشرفت است.
اکنون در چند بخش کار‌ها در حال انجام است که از جمله آنها مدیریت جریان نقدینگی خودروسازان، کاهش هزینه‌های سربار آنها و همچنین اصلاح ساختار مالی شرکت‌ها قابل اشاره است.
به‌تازگی نیز فاطمی‌امین اظهار داشت: یکی از ۱۰ پروژه یاد شده، اصلاح ساختار صنعت خودرو است، به این معنی که روابط بین خودروساز و قطعه ساز روابط نادرستی است که آشفتگی زیادی در آن وجود دارد و باید اصلاح شود.
وزیر صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان‌کرد: امروز به‌جای ارتباط مستقیم خودروساز و قطعه‌ساز و اینکه به‌طور مثال هر خودروساز با ۷۰۰ تا ۸۰۰ قطعه ساز کار کند که با خود مشکلاتی همچون پیچیده شدن مدیریت، سخت شدن کنترل کیفیت قطعات و قیمت‌ها و … را به دنبال دارد، به دنبال مجموعه‌سازی هستیم.
وی اضافه‌کرد: در این صورت هر خودروساز با ۷۰ تا ۱۰۰ مجموعه‌ساز کار خواهد کرد و مجموعه‌سازان نیز با قطعه‌سازان در ارتباط خواهند بود؛ شیوه‌ای که توسط خودروسازان خارجی هم اجرایی شده و موفقیت‌آمیز بوده است.
عضو کابینه دولت سیزدهم اظهار داشت: ایجاد یک یا دو واحد موتورساز در کشور که موتور در اختیار همه خودروسازان قرار بدهد، از دیگر برنامه‌هایی اصلاحی این صنعت خواهد بود.
برنامه تولید ۳ میلیون خودرو دست‌یافتنی است
فاطمی‌امین با اشاره به برنامه‌ریزی برای تولید سالیانه سه میلیون دستگاه خودرو تا سال ۱۴۰۴، آن را منطبق بر توانایی‌های خودروسازان برشمرد و گفت: در این زمینه T ظرفیت‌ها و برنامه‌های همه ۱۰ خودروساز بزرگ کشور اخذ شده است.
وی یادآور شد: اکنون ۹۰ درصد تولید توسط دو خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران‌خودرو و سایپا انجام می‌شود و این سهم تا سال ۱۴۰۴ به ۷۰ درصد کاهش خواهد یافت، به عبارتی سهم سایر خودروسازان از ۱۰ به ۳۰ درصد افزایش خواهد یافت.
عرضه خودرو افزایش یافت
مطابق وعده وزیر صنعت، معدن و تجارت، از هفته جاری ایران‌خودرو روزانه ۵۰۰ دستگاه و سایپا روزانه ۲۰۰ دستگاه بیش از ظرفیت کنونی خود تولید کردند و به این ترتیب عرضه خودروسازان افزایش خواهد یافت.
خبر‌های دریافتی از ایران‌خودرو در روز جاری نیز حاکی است: در ۲ روز اخیر تولید ایران‌خودرو از ۲ هزار دستگاه روزانه به ۲هزار و ۳۰۰ دستگاه افزایش یافته است.
پیشتر «سیدرضا فاطمی‌امین» وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسم افتتاح خط تولید تارا اتوماتیک در جمع خبرنگاران افزود: تا پایان سال دست‌کم ۱۰۰ هزار خودرو بیش از برنامه طراحی شده امسال تولید خواهد شد، همچنین تولید در سال آینده ۱.۶ میلیون دستگاه خواهد شد و دیگر قرعه‌کشی نخواهیم داشت.
همچنین در بحث قیمتی خودروها نیز شاهد ثبت قیمت کارخانه‌ای خودروها در ۱۰۰ روزه دولت سیزدهم هستیم، به‌طوری که به‌تازگی با دستور رییس‌جمهوری قیمت محصولات گروه صنعتی ایران‌خودرو و سایپا به نرخ فروش قبل از یکم آبان‌ماه بازگشته و افزایشی در آن اعمال نمی‌شود.
افزایش تولید خودرو و احیای واحد‌های راکد صنعتی در ۱۰۰ روز ابتدایی دولت
توسعه داخلی‌سازی در صنعت قطعه‌سازی
دور دوم تحریم‌های ظالمانه آمریکا که به‌طور ویژه صنعت خودروسازی کشورمان را نشانه گرفت، مسوولان کشورمان را بر آن داشت تا با حمایت از ساخت داخلی قطعات و محصولات، مانع از زمین‌گیر شدن این صنعت شوند. در این مسیر قطعه‌سازان نیز با برنامه‌ریزی مسوولان و خودروسازان هماهنگ شدند که نتیجه آن تا به امروز برگزاری موفقیت‌آمیز پنج میز داخلی‌سازی بوده است.
از تیرماه ۹۸ تا اواخر تابستان ۹۹ چهار میز ساخت داخل برگزار شد. در مجموع چهار میز ساخت داخل یاد شده ۱۵۴ قطعه – پروژه با ارزش چهار هزار و ۴۶۰ میلیارد تومان و کاهش ارزبری سالیانه ۳۴۱ میلیون یورو در تیراژ انبوه داخلی‌سازی شد.
اما برگزاری میز پنجم، منتظر انتخاب وزیر صنعت، معدن و تجارت ماند تا اینکه بالاخره پس از چند ماه انتظار و بهبود شرایط کرونایی کشور، ۲۷ مهرماه امسال میز پنجم داخلی‌سازی صنعت خودروسازی کشور به ارزش ۵۶ میلیون یورو با حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت دولت سیزدهم کلید خورد.
ارزش قرارداد‌های امضاء شده این میز بیش از ۲۲ هزار میلیارد ریال است که داخلی‌سازی این قطعات سالیانه ۵۶ میلیون یورو صرفه جویی را به‌دنبال خواهد داشت. این قرارداد‌ها بین ۲۳ شرکت توانمند داخلی برای داخلی‌سازی ۳۳ قطعه- پروژه در خودروهای تولیدی دو خودرو ساز بزرگ داخلی منعقد شد.
امروز قطعه‌سازان موفق به داخلی‌سازی برخی نیمه‌هادی‌ها، سنسورها، کامپیوتر خودرو و قطعات خاص شده‌اند که روزگاری هیچ تفکری برای داخلی‌سازی آنها وجود نداشت.
احیای ۸۸۷ واحد صنعتی راکد
برپایه این گزارش، روند کاهش واحد‌های صنعتی و تولیدی تعطیل در کشور آغاز شده و به گفته مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران، از ابتدای امسال تاکنون ۸۸۷ واحد راکد به چرخه تولید بازگشته است.
«علی رسولیان» افزود: رییس‌جمهوری در همه برنامه‌های کاری و سفر‌های استانی خود بر کاهش تعداد واحد‌های تولیدی تعطیل و احیای آنها در کشور تاکید ویژه دارد و امسال نیز شمار ناچیزی از واحد‌های صنعتی، غیرفعال و تعطیل شده‌اند.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اضافه‌کرد: احیای واحد‌های تولیدی راکد مرهون همت و تلاش سرمایه گذاران و کارآفرینان است که با وجود مشکلات اقتصادی موجود در بخش‌های مبادلات و تامین مالی، کمبود سرمایه در گردش و مواد اولیه توانسته‌اند فعالیت خود را حفظ و توسعه دهند.
مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران ادامه‌داد: از ۲ ماه پیش طرح پایش واحد‌های صنعتی در کشور آغاز و گزارشی نیز در همین راستا تدوین شده است، به‌طوری که در این گزارش بیش از ۶۰ مورد مشکل که واحد‌های صنعتی راکد با آن مواجه بودند، احصاء شد.
آغاز اکتشاف ۴۰۰هزار کیلومتر مربعی زمین‌شناسی
یکی از اتفاقات مبارک در حوزه اکشتافات معدنی در ۱۰۰ روز ابتدایی دولت سیزدهم، آغاز توافق‌نامه سه‌جانبه اکتشاف بین معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، ایمیدرو و سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی بود. این توافق‌نامه به منظور آغاز اکتشاف ۴۰۰هزار کیلومتر مربعی تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی، از ۲۵ مهرماه از بیرجند در خراسان جنوبی آغاز شد.
رشد تولید ۵ محصول بخش معدن
بر اساس این گزارش، در نیمه نخست امسال از بین ۱۰ محصول منتخب بخش معدن و صنایع معدنی، پنج محصول رشد و پنج محصول دیگر افت تولید داشتند که جمله مهمترین آنها کاهش تولید سیمان و فولاد به دلیل قطعی‌های مکرر برق قابل اشاره است.
شرکت‌های بزرگ بخش معدن و صنایع معدنی کشور در نیمه نخست امسال ۱۲ میلیون و ۸۸۸ هزار و ۲۰۰ تن فولاد خام تولید کردند.
واکاوی آمار‌های رسمی منتشر شده وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی است شرکت‌های بزرگ بخش معدن و صنایع معدنی کشور از ابتدای امسال تا پایان شهریورماه بیش از ۱۲ میلیون و ۸۲۲ هزار و ۶۰۰ تن محصولات فولادی تولید کردند.
با این حال، تولید فولاد خام و محصولات فولادی در هم‌سنجی با پارسال به ترتیب ۹.۵ درصد و ۳.۸ درصد کاهشی شد که به نظر می‌رسد اصلی‌ترین عامل آن قطعی‌های مقطعی برق کارخانجات فعال در این بخش باشد.
در بخش کاتد مس آمار‌ها در مقایسه با پارسال افزایش نشان می‌دهد و کارخانجات موفق به تولید ۱۵۰ هزار و ۷۰۰ تن از این محصول شدند که حاکی از رشد ۳.۷ درصدی است.
بیشترین میزان رشد تولید نیز در این مدت برای شمش آلومینیوم با ۲۷.۷ درصد رقم خورد و چهار شرکت بزرگ داخلی ۲۶۵ هزار و ۸۰۰ تن از این محصول تولید کردند.
سیمان دیگر محصول بخش معدن و صنایع معدنی است که متاثر از قطعی‌های برق نیمه نخست امسال را کاهشی پشت سر گذاشت. به‌طوری که کارخانجات سیمان توانستند ۳۲ میلیون و ۳۵۴ هزار و ۷۰۰ تن از این محصول تولید کرده و ۶ ماهه امسال را با افت ۹.۲ درصدی به پایان برسانند.
در تولید آلومینا و کنسانتره زغال‌سنگ نیز کاهش تولید را شاهد بودیم، چنان‌چه تنها تولیدکننده پودر آلومینا در کشور با تولید ۱۱۶ هزار و ۱۰۰ تن محصول، افت ۴.۶ درصدی ثبت کرد.
همچنین در تولید کنسانتره زغال‌سنگ کاهش ۶ درصدی ثبت شد و شرکت‌ها ۷۲۴ هزار تن از این محصول تولید کردند.
برپایه این گزارش، کارخانجات داخلی تا پایان شهریورماه امسال ۲۲۱ میلیون و ۲۸۵ هزار و ۶۰۰ متر مربع کاشی و سرامیک (رشد ۵.۷ درصدی)، ۶۵۸ هزار و ۲۰۰ تن شیشه جام (رشد ۲۵.۴ درصدی) و ۲۹ هزار و ۹۰۰ تن ظروف چینی (رشد ۱۷.۲ درصدی) تولید کردند.
احیاء معادن راکد
گزارش اخیر طرح احیاء، فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک‌مقیاس حاکی از پایش بیش از چهار هزار محدوده معدنی در ۲۱ استان هدف بر اساس آمار و اطلاعات اخذ شده از وزارت صنعت، معدن و تجارت است.
با همکاری کارگروه استانی طرح احیاء، بر روی بیش از ۲۵۰ معدن اقدامات کلینیکی شامل رفع موانع اداری، سرمایه‌گذاری، معارضان محلی و … انجام شد که بر این اساس در مجموع ۲۷۱ معدن (با احتساب معادن بازمانده از پارسال) احیاء شده و توسعه یافتند و با توجه به اظهارات کارگروه استانی سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت به چرخه تولید بازگشتند.
معادن احیاء و توسعه یافته مذکور در ۶ ماهه نخست امسال پس از فعال‌سازی نهایی، پتانسیل افزایش اشتغال مستقیم بیش از ۲ هزار نفر و قابلیت افزایش ظرفیت تولید تا یک میلیون و ۴۲۰ هزار تن را دارا هستند.
