نوشته‌ها

تصور اینکه باوجود افزایش قیمت‌ها در تمام کالاها و بازارهای مالی، قیمت خودرو ثابت بماند دور از واقعیت است، اما اینکه این افزایش قیمت ازآنجایی‌که با قدرت و توان خرید خانوارها هیچ سازگاری‌ای ندارد، حالا برای همه خانوارها در دهک‌های مختلف درآمدی به یک چالش و دغدغه تبدیل‌شده است. در این خصوص بررسی‌های «فرهیختگان» از داده‌های هزینه-درآمد خانوارهای در دهک‌های مختلف (آمارهای مرکز آمار ایران) نشان می‌دهد در شهریور سال 96 هر خانوار در دهک‌های کم‌درآمد یک تا سه با پس‌انداز کل درآمدهای خود، در طول 13 تا 29 ماه می‌توانست یک پراید خریداری کند که این زمان در سال‌جاری به 30 تا 50 ماه رسیده است. در دهک‌های چهارم تا هفتم این زمان 7 تا 11 ماه بوده که حالا به 17 تا 25 ماه رسیده است. دهک‌های هشتم تا دهم (پردرآمدترین) نیز در سال 96 با پس‌انداز کل درآمد خود در 3 تا 6 ماه می‌توانستند یک دستگاه پراید خریداری کنند که حالا این مدت زمان به 8 تا 15 ماه رسیده است. در ادامه پس از بررسی اعداد و ارقام، در گفت‌وگو با فربد زاوه، دلایل افزایش قیمت، چالش‌های حوزه خودروسازی و ابعاد مختلف این موضوع را بررسی کرده‌ایم.

وی معتقد است گرچه سفته‌بازی و دلالی در این بازار از عوامل اصلی افزایش قیمت‌ها بوده، اما این شرایط فقط بر بازار خودرو حاکم نبوده و با ضعف مدیریتی دولت، حالا فصل مشترک همه بازارهای مالی و غیرمالی، التهاب و بی‌قانونی است. زاوه می‌گوید در کنار این معضلات مشترک اقتصاد کلان، چالش اساسی بازار خودرو، مدیران دولتی، خودروسازان و قطعه‌سازانی‌اند که سال‌ها در این بازار انحصار ایجاد کرده و حالا با این افزایش قیمت‌ها، درحال چیدن میوه آن انحصارگرایی‌اند.

پراید در یک هفته رکورد قیمت 10 سال اخیر را شکست

هیجان قیمت‌ها این روزها حسابی بازار خودرو را به یکی از نابه‌سامان‌ترین بازارها تبدیل کرده است؛ به‌طوری‌که بررسی‌ها نشان می‌دهد طی یک هفته اخیر قیمت انواع خودروهای تولید داخلی در بازار برای خودروهای گروه ایران‌خودرو بین 10 تا 35 درصد و در گروه خودروسازی سایپا نیز بین 10 تا 17 درصد افزایش یافته است. برای مثال در گروه ایران‌خودرو، قیمت هر دستگاه پژو 206 صندوقدار 8V دوشنبه هفته قبل حدود 185 میلیون تومان بوده که با افزایش 35 درصدی در روزهای اخیر قیمت این خودرو به 250 میلیون تومان رسیده است. در این گروه، قیمت سمند ال‌‌‌‌ایکس EF7 بنزینی طی یک هفته با افزایش 25 درصدی از 145 به 181 میلیون تومان و قیمت پژو 207 i اتوماتیک نیز با افزایش 18 درصدی از 310 به 367 میلیون تومان رسیده است. طی این یک هفته اخیر هایما اس7 حدود 60 میلیون تومان، دنا پلاس 41 میلیون تومان، دنا 20 میلیون تومان، سمند سورن 21 میلیون تومان، پژو پارس LX حدود 17 میلیون تومان و دیگر خودروهای این گروه بین 10 تا 16 میلیون تومان افزایش قیمت داشته‌اند.

در گروه سایپا نیز انواع خودروهای ارزان‌قیمت این گروه بین 10 تا 16 میلیون تومان افزایش قیمت داشته‌اند که در این میان، حکایت پراید بسیار جالب توجه است، به‌طوری که دولت روحانی پراید را بین 14 تا 17 میلیون تومان از دولت قبل تحویل گرفت و حالا در یک هفته اخیر قیمت این خودرو حدود 13 میلیون تومان افزایش داشته است. در این گروه قیمت انواع پراید از حدود 77 تا 90 میلیون تومان به 91 تا 102 میلیون تومان رسیده است، انواع تیبا از 97 و 110 به 113 و 124 میلیون تومان رسیده، ساینا از 110 به 125 میلیون تومان، کوئیک از 124 و 127 به 134 و 139 میلیون تومان رسیده و همچنین قیمت دیگر خودروها نامشخص است.

ایران‌خودرو طی 5 ماه قیمت برخی خودرو‌ها را 2 برابر کرد

همچنان که پیش‌تر گفته شد، طی پنج ماه اخیر قیمت خودرو در بازار رشد قابل‎توجهی داشته است. نکته دوم هم اینکه تفاوت قابل‎توجهی بین قیمت کارخانه‎ای و قیمت بازار در انواع خودرو‌ها وجود دارد که این تفاوت قیمتی به 40 تا 60درصد نیز می‌رسد. با این وصف، دو مساله را باید از هم تفکیک کرد. مساله اول اینکه، با درنظر گرفتن تفاوت قابل‎ملاحظه قیمت کارخانه‎ای و قیمت بازار، ‌بخش چشمگیری از این افزایش قیمت مربوط به معاملات سوداگرانه و سفته‎باز در بازار بوده است، اما مساله دوم مربوط به تغییرات قیمت کارخانه‎ای محصولات دو خودروساز است. در این خصوص بررسی و مقایسه قیمت‌‌های کارخانه‎ای انواع خودرو‌ها در شرکت خودروسازی ایران‎خودرو نشان می‌دهد طی مدت پنج ماه اخیر این شرکت به‎طور میانگین قیمت خودرو‌های خود را حدود 50درصد افزایش داده است.

برای مثال از بین انواع محصولات گروه خودروسازی ایران‎خودرو، قیمت کارخانه‎ای هر دستگاه وانت آریسان در 17 فروردین سال جاری حدود 51 میلیون و 500هزار تومان بوده که این میزان با افزایش 134درصدی به 120 میلیون و 560 هزار تومان در 17 شهریور رسیده است. طی این مدت، خودروی رانا LX از حدود 67 میلیون تومان با افزایش 59درصدی به بیش از 107 میلیون تومان رسیده است. پژو پارس اتوماتیک دیگر خودروی این گروه است که قیمت آن با افزایش 57درصدی، از 99 میلیون تومان در بهار به 155 میلیون تومان در روز‌های اخیر رسیده، قیمت پیکاپ دوکابین فوتون بنزینی با افزایش 47درصدی از 351 میلیون تومان به 515 میلیون تومان و قیمت دنا تیپ1 با افزایش 45درصدی از 83.6 میلیون تومان به 121 میلیون و 606 هزار تومان رسیده است. همچنین طی این پنج ماه (از 17 فروردین تاکنون) قیمت کارخانه‎ای سمند LX حدود 41درصد، سمند EF7، پژو SLX 405 و پژو 206 تیپ2 (فول) نیز حدود 35درصد، پژو پارس معمولی 31درصد، سمند سورن 29درصد و پژو 207 دند‌ه‎‌ای نیز 27درصد افزایش یافته است.

سایپا طی 5 ماه خودرو‌ها را 55 تا 75 درصد گران کرده

در کنار ایران‎خودرو که قیمت خودرو‌های تولیدی خود را طی پنج ماه اخیر به‏طور میانگین 50درصد افزایش داده، سایپا دیگر خودروسازی بزرگ کشور است که طی این مدت به‎طور میانگین قیمت خودرو‌های تولیدی خود را 55درصد افزایش داده است. برای نمونه، طی پنج ماه اخیر قیمت تیبا (رینگ فولادی) با افزایش 75درصدی از 40 میلیون تومان در 17 فروردین سال جاری به بیش از 70 میلیون تومان در روز‌های اخیر رسیده است. وانت زامیاد (فول) دیگر خودرویی است که پس از تیبا، بیشترین افزایش قیمت را طی پنج ماه اخیر داشته، به‌طوری‎که قیمت این خودرو با افزایش 72درصدی از حدود 70 میلیون تومان در نیمه اول فروردین سال جاری به بیش از 120 میلیون تومان در روز‌های اخیر رسیده است. سومین خودروی سایپا که بیشترین افزایش قیمت را داشته، وانت زامیاد (معمولی) است. قیمت این خودرو با افزایش 63درصدی از 67 میلیون تومان به حدود 110 میلیون تومان رسیده است. سایپا 151 و وانت زامیاد گازسوز (ساده) نیز دیگر خودرو‌های شرکت سایپا هستند که اولی با افزایش 62درصدی از 40 میلیون تومان به 65 میلیون تومان رسیده و دومی نیز با افزایش 60درصدی از 77 میلیون تومان به حدود 124 میلیون تومان نزدیک شده است. ساینا (فول) با 55درصد، کوییک دند‌ه‎ای با 54درصد، تیبا2 (سفید) با 51درصد، کوییک R (سفید) با 49درصد، ساینا (ساده) با 36درصد و وانت زامیاد دیزل یورو5 نیز با افزایش 30درصدی، بیشترین افزایش قیمت را داشته‌اند.

5 اقدام دولت و خودروسازان برای افزایش قیمت‌ها

فربد زاوه، کارشناس خودرو در پاسخ به این سوال «فرهیختگان» که ریشه نابسامانی‌ها در بازار خودرو چیست، می‌گوید: «اولا باید این سوال را پرسید کدام بازار است که دچار تلاطم نشده، این سوال مهمی است. موضوع این است وقتی دقت برنامه‌ریزی در یک کشور به زیر 8 درصد می‌رسد، انتظار اینکه شما در بازارهای مختلف آرامش داشته باشید، انتظار بیهوده‌ای است. واقعیت این است که ریشه این نابسامانی‌ها نه در خودروسازی، نه در قطعه‌سازی و نه در فضای مجازی و… است؛ ریشه این نابسامانی‌ها در سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی، وزارت صمت و دیگر نهادهای تصمیم‌گیر دولتی است. درمورد بازار خودرو طی این چند دهه اخیر چند اتفاق افتاده است که در ادامه به‌طور مختصر به هرکدام از آنها می‌پردازیم.

1- اول اینکه روند انحصارگرایی طی 20 سال اخیر در بازار خودرویی کشور ما شکل گرفته و هر روز ابعاد آن بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود. توجه داشته باشیم درحال حاضر در صنعت خودروسازی ایران از میان همه شرکت‌های فولادی، تنها دو شرکت، از میان بیش از 10 خودروساز و مونتاژکننده و واردکننده، تنها دو خودروساز و از میان 1200 قطعه‌ساز هم تنها 15 شرکت درمجموع 85 درصد گردش مالی صنعت خودروسازی کشور را در دست دارند و اینها تعیین‌کننده قیمت‌ها و جهت‌دهنده تورم هستند. نتیجه اقدامات اینها افزایش قیمت در بازار خودرو است. در این زمینه در دوره مرحوم هاشمی ابتدا تصمیم این بود که دولت یک زمانی پر و بال خودروسازی را بگیرد و سپس این صنعت را از چتر حمایتی دولتی خارج کند. این موضوع در دولت سازندگی محقق نشد. در دولت اصلاحات تنها کاری که دولت برای بازکردن حلقه انحصارگرایی انجام داد، ایجاد چند شرکت جدید بود. همچنین در این دوره مجوز واردات نیز داده شد اما تعرفه‌هایی برای واردات ایجاد کردند که کاملا به‌نفع انحصاگرایی در دو خودروساز دولتی تمام شد. این انحصار تاکنون برچیده نشده و امروز گلوی مردم را به‌شدت فشار می‌دهد. البته خود این موضوع به‌عنوان یک دستاورد برای این آقایان محسوب می‌شود؛ چراکه اگر امروز حرف‌های آقایان خودروساز و قطعه‌ساز انحصارگر را گوش کنید، با فرافکنی مشکلات تولید و ازجمله تیراژ پایین را به تحریم‌ها، تورم و… ربط داده و از ضربات مهلکی که با انحصار خود ایجاد کرده و اجازه عدم تعمیق داخلی‌سازی را ندادند، سخنی به میان نمی‌آورند. آنها زیانی به‌واسطه انحصارگرایی به صنعت قطعه‌سازی و خودروسازی کشور تحمیل کردند که حالا عصای نجات خودشان شده است. بنابراین تا ریشه این انحصارگرایی و فساد خشکانده نشود، بسامان شدن بازار خودرو انتظار بیهوده‌ای خواهد بود.

2- نکته دوم اینکه دولت با سیاست ارزی و به بهانه مدیریت بازار ارز، عملا بازار را خالی کرده و عرضه به‌واسطه کاهش واردات قطعات به‌شدت کاهش پیدا کرده است. اتفاق دیگر این است که تنوع مدل نیز به‌شدت کاهش یافته و برخی خودروها اصلا تولید نمی‌شوند. همه اینها دست‌به‌دست همه داده و بازار را دائما به آشوب می‌کشانند.

3- روز یکشنبه ما شاهد بودیم برخی اقلام 12 تا 13 درصد گران شدند. همچنین اگر موج تورمی خودرو را در طول این 5ماه حساب کنیم، بیش از 85 درصد بوده و احتمالا با پایان شهریور تورم 6ماهه خودرو بالای 100 درصد خواهد بود. این نشان می‌دهد ما درواقع باید یک جاهایی از بیخ و بن سیاست‌ها را تغییر دهیم. مشخص است که چین اتفاقی هیچ‌وقت نمی‌افتد.

4- مساله بعدی این است که شرکت‌های خودروسازی درحال حاضر شدیدا با کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند، از طرف دیگر زیان انباشته قابل‌توجهی دارند که با حساب‌سازی آنها را خارج کرده‌اند و بدهی‌های آنان سر جای خود مانده است. لذا یکی از این سیاست‌ها که می‌تواند در مدیریت بازار خودرو هم موثر باشد، ایجاد انضباط مالی در شرکت‌های خودروسازی است. در این خصوص برخلاف اینکه خودروسازان باید انضباط مالی داشته باشند و دارایی و سهام راکد خود را به فروش برسانند، در حوزه‌های غیرخودرویی سرمایه‌گذاری می‌کنند که قطعا اقتصادی هم نیست. برای نمونه خودروسازان با این استدلال که می‌خواهیم تحریم‌ها را دور بزنیم، اقدام به خرید قطعه‌سازی می‌کنند. وقتی شما پول ندارید، این‌گونه اقدامات تبدیل به تورم می‌شوند.

5- مورد دیگر طراحی محصولات جدید است. این موضوع فی‌النفسه اقدام خوبی است اما وقتی شما به‌عنوان خودروساز سرمایه نقدی جذب نمی‌کنید و از محل پیش‌فروش این کارها را انجام می‌دهید، همواره تعدادی مشتری دارید که اگر موج تورمی به بازار نخورد، خودروساز نمی‌تواند تعهدات خود را اجرا کند. اینها نیازمند ایجاد تورم در کشور هستند و خود خودروسازان درحال حاضر تبدیل به عامل تورم شده‌اند.»

برخی دولتمردان ذی‌نفع بازار دونرخی هستند

زاوه در پاسخ به این سوال که چرا تفاوت 40 درصدی بین قیمت خودرو در کارخانه و بازار وجود دارد؟ و چرا خودروسازان همواره می‌گویند سود را دلال می‌برد و ما همیشه ارزان‌فروشی کرده‌ایم؟ و همچنین ذی‌نفع این رانت قیمتی کیست، می‌گوید: «قیمت‌گذاری دستوری ریشه این فساد است. وی معتقد است ساده‌انگاری است که فکر کنیم فعالان و ذی‌نفعان بازار خود در این قیمت‌گذاری نقشی ندارند.» این کارشناس خودرو می‌گوید: «در اینجا من بین شخصیت‌های حقیقی و حقوقی تفکیک قائلم. شخصیت حقوقی سایپا و ایران‌خودرو از تفاوت قیمت بازار و کارخانه ضرر می‌کند، اما این زیان دو منشأ دارد. منشأ اول این است که دو شرکت از لحاظ مالی بی‌انضباط هستند و هزینه‌های مالی و سربار تولید آنان بسیار زیاد بوده، همچنین قطعات را به‌واسطه انحصاگرایی گران می‌خرند و لذا در هر دو مورد زیان می‌کنند. نکته دوم اینکه به قیمت روز بازار نمی‌فروشند.

اما درخصوص اشخاص حقیقی معتقدم اینکه خودروسازان محصولات خود را به قیمت روز بازار نمی‌فروشند باید توجه داشت که یک‌سری مقامات دولتی و فرادولتی در کشور وجود دارند (مثل شورای رقابت، سازمان حمایت از مصرف‌کننده و…) که اینها به این دونرخی بودن اصرار دارند. لذا این شبهه ایجاد می‌شود که احتمالا نفع شخصی برای آنها وجود دارد که اینقدر نسبت به این موضوع حساس هستند. چراکه خودرو با این قیمت‌ها به دست مصرف‌کننده واقعی نمی‌رسد. الان همه مردم خودرو را به قیمت بازار می‌خرند و معلوم نیست که خودرو به قیمت کارخانه به چه کسانی می‌رسد. این موضوع شائبه انتفاع شخصی را بیشتر می‌کند. حتی قرعه‌کشی هم شفافیت ندارد و ما نمی‌توانیم دقیقا تشخیص دهیم افرادی که در قرعه‌کشی برنده می‌شوند ترتیب، فرآیند و شکل انتخاب آنها آیا واقعی بوده یا مسائل دیگری در پشت‌پرده وجود داشته است. من شخصا مخالف قیمت‌گذاری دستوری هستم و معتقدم قیمت باید سریعا آزاد شود اما آزاد شدن قیمت‌ها شرط کافی نیست و تنها شرط لازم است. پرواضح است که برای کفایت کنترل قیمت‌ها در بازار، اگر ما فقط قیمت مبدا یا همان کارخانه را با بازار یکی کنیم، مساله حل نمی‌شود. معتقدم برای اینکه از این نابسامانی در بازار خودرو خارج شویم، باید فضای بازار را باز کنیم. به‌عبارتی، اگر ما می‌خواهیم قیمت‌ها دستوری نشود و این تفاوت قیمت 40 تا 60 درصدی بین کارخانه و بازار اتفاق نیفتد و ازسوی دیگر با این قیمت‌های نجومی در حق مشتری اجحاف صورت نگیرد، باید تولید را آزاد کنیم تا عرضه به تقاضا نزدیک شود. الان همین آقایان انحصارگر اجازه نمی‌دهند کسی تولید کند. انحصاری که در تولید خودرو داریم، واردات و قطعه‌سازی را هم دراختیار خود گرفته و اجازه نمی‌دهد اشخاص دیگری تولید کنند. اصلا انحصاری که در سال‌های قبل جلوی واردات را می‌گرفت و قطعا هدفش توقف تولید بود، امروز به‌خوبی به هدفش رسیده است. شما نگاه کنید در سال‌های گذشته هر کسی که به‌سمت تولید قطعه یا خودرو رفته، درحال حاضر یا در زندان است یا ورشکسته شده و دیگر توانی برای رقابت با این انحصارگرایان ندارد.»

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو از فسخ معاملات خودرو خبر داد و گفت: در چند هفته اخیر فسخ معاملات خودرو از سوی فروشندگان تشدید شده است. کسانی که خودروهای‌ خود را می‌فروشند بعد از ساعتی از فروش خودروی خود منصرف می‌شوند.

به گزارش تجارت‌نیوز، گرانی قیمت خودرو ادامه‌دار است. قیمت خودرو به دلیل عدم عرضه خودرو از سوی خودروسازان و کمبود قطعه با افزایش بی‌سابقه رو به رو شده است. آیا به دلیل این حجم از افزایش قیمت‌ها معاملات خودرو از سوی فروشندگان فسخ می‌شود؟

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو از فسخ معاملات خودرو خبر داد و به تجارت‌نیوز گفت: این روزها کسانی که خودروهای خود را می‌فروشند از فروش خودرو منصرف می‌شوند و این فسخ معاملات خودرو در چند روز اخیر بیشتر شده است.

سعید موتمنی افزود: البته قیمت امروز خودرو نسبت به روز گذشته بین پنج میلیون تومان ارزان شده است. علت کاهش قیمت خودرو نیز این است، کسانی که در این شرایط شیطنت می‌کردند در بازار خودرو عقب‌نشینی ‌می‌کنند.

خریدار در بازار خودرو زیاد است

او به علت کاهش قیمت خودرو اشاره کرد و گفت: قیمت خودرو در چند روز اخیر به طور مصنوعی بالا رفته بود و حالا حباب قیمت‌ها ترکیده است. امروز قیمت خودرو 207 به 273 میلیون تومان رسیده است. پراید به قیمت 102 میلیون تومان رسید. پرشیا هم با قیمت 182 میلیون تومان معامله شده است. تیبا دو نیز 125 میلیون تومان است. تیبا صندوق معمولی نیز با قیمت 109 میلیون تومان خرید و فروش شده است.

از طرف دیگر اما فیروز نادری، فعال بازار خودرو به تجارت‌نیوز گفت: قیمت خودرو ارزان نشده است، بلکه روند قیمت صعودی است. با توجه به افزایش قیمت خودرو اما خریدار در بازار همچنان زیاد است.

برای تردد در سطح شهر تهران، داشتن معاینه فنی امری الزامیست و در صورت تردد وسایل نقلیه بدون معاینه فنی، روزانه مبلغ 50 هزار تومان جریمه خواهند شد. آمار جریمه این خودروها را پلیس دارد، ولی شهرداری تهران عکس ‌های مربوط به خودروهای فاقد معاینه فنی را به صورت مکانیزه رصد کرده و دائما برای پلیس راهور ارسال خواهد کرد.

 

در حال حاضر انجام معاینه فنی هزینه بالایی ندارد و اگر ماشینتان در سلامت کامل است، می توانید با هزینه اندکی معاینه فنی اتومبیل خود را دریافت کنید، اما باید گفت که مدت زمان کمی برای دریافت معاینه فنی با قیمت فعلی دارید، زیرا خبرهایی به گوش می رسد که به زودی نرخ معاینه فنی افزایش پیدا خواهد کرد.

گفته می شود که سازمان حمایت از مصرف ‌کننده و شورای رقابت با در نظر گرفتن موضوعاتی در این زمینه، پیشنهاداتی به وزارت کشور ارسال کرده و در حال نهایی شدن است. در صورت نهایی شدن این موضوع که مربوط به افزایش نرخ انجام معاینه فنی خودروها با در نظر گرفتن شرایط فعلی جامعه می شود، باید خود را برای افزایش حداقلی 30 الی 40 درصدی نرخ معاینه فنی آماده کنیم و حتی ممکن است که نرخ تعیین شده بیش از درصد ذکر شده هم باشد.

هرچند چراغ‌ سازان از محصولات و مواداولیه داخلی استقبال می‌کنند، اما معتقدند که برخی مواد تولید داخل کیفیت و کارایی لازم را ندارد.

 

به گزارش «اخبار خودرو»،افزایش قیمت ارز و کمبود ارز در داخل هم‌زمان با افزایش فشار تحریم‌ها سبب شده است مسئولین به‌منظور مدیریت مصرف ارز برای واردات کالا، قوانین و البته طرح‌های بسیاری را تنظیم و اجرا کنند. یکی از سیاست‌های دولت در این خصوص جلوگیری از واردات مواداولیه و قطعات و به‌طور کلی لوازمی بود که امکان ساخت داخل آن وجود داشت. بنابراین اگر شرکتی داخلی برای تولید مواد خاص پتروشیمی، رنگ و رزین و چسب مخصوص برای مصارف خاص توانایی دارد، لزومی برای ‌واردات آن ماده یا قطعه وجود ندارد. موردی که در تولید مواداولیه چراغ‌های خودرو اتفاق افتاده است.
هرچند چراغ ‌سازان از محصولات و مواد اولیه داخلی استقبال می‌کنند، اما معتقدند که برخی مواد تولید داخل کیفیت و کارایی لازم را ندارد. درهمین زمینه رضا پدرام، قائم‌مقام مدیرعامل گروه پژوهش صنعت مدرن به روزنامه «دنیای‌خودرو» می‌گوید: «سیاست دولت درخصوص جلوگیری از خروج ارز به‌منظور واردات محصولاتی که مشابه داخلی آن وجود دارد، بسیار مناسب و صحیح است. چراکه این مساله سبب خروج ارز و کساد شدن کسب و کار تولیدکننده داخلی می‌شود.» وی می‌افزاید: «برای اجرایی شدن این سیاست، درمرحله ثبت‌سفارش در وزارت صمت این مساله بررسی می‌شود. یعنی در پی درخواست فردی که خواهان واردات کالایی است، بررسی می‌شود که آیا مشابه آن کالا در داخل وجود دارد یا خیر و اگر مواد درخواستی مشابه مواد یک نوع چسب صنعتی است که درداخل تولید می‌شود، وزارت صمت متقاضی را به‌شرکتی که آن چسب صنعتی را تولید می‌کند، ارجاع می‌دهد.»
این فعال و تولیدکننده چراغ درادامه درخصوص مشکلی که در اجرای این سیاست وجود دارد، می‌گوید: «مشکل در زمانی است که ما درمرحله ثبت‌سفارش اظهار می‌کنیم که این ماده با این مشخصات فنی در داخل تولید نمی‌شود و در اینجا وزارت صمت دوباره ما را به‌اتحادیه‌های تولیدکننده مشابه مواداولیه ارجاع می‌دهد و می‌گوید که در تعامل با این اتحادیه شرکتی که توانایی ساخت داخل این ماده را دارد، معرفی شود.»
قائم‌مقام مدیرعامل گروه پژوهش صنعت مدرن درادامه می‌افزاید: «وزارت صمت ابتدا ما را به‌اتحادیه‌های مربوط ارجاع می‌دهد و اظهار می‌کند که درصورتی که اتحادیه تایید کند که توانایی تولید و تامین این مواد را ندارد، در آن صورت اجازه ثبت سفارش کالا به ما داده می‌شود.» رضا پدرام با بیان اینکه این رویه صحیحی است اما در عمل مشکلاتی دارد، تصریح می‌کند: «در این زمینه برخی سازندگان که فکر می‌کنند توانایی تولید دارند، به‌وزارت صمت فشار می‌آورند که وقتی ما توانایی ساخت فلان دستگاه یا مواد را داریم، چرا اجازه واردات می‌دهید؟»
این فعال و تولیدکننده چراغ اظهار می‌کند: «ما می‌خواهیم مواد خاصی همچون چسب، رزین، لاک و رنگ‌های صنعتی خاص را وارد کنیم و وزارت صمت ما را به‌اتحادیه یا یک سازنده داخلی ارجاع می‌دهد. وقتی ما به‌سازنده داخلی رجوع می‌کنیم، دو مساله به‌وجود می‌آید. یک مورد این است که مشخصات فنی و کیفیتی که مدنظر ماست (با توجه به‌بالا بودن استانداردهای خودرویی) توسط این شرکت‌ها حاصل نمی‌شود. به‌عنوان مثال چسب‌ گرماذوب مورد نظر ما باید تا 110 درجه سانتی‌گراد دوام و مقاومت داشته باشد و تغییر شکل ندهد. اما چسب‌هایی که در داخل تولید می‌شود، در دمای 70 درجه از بین می‌رود و تغییر شکل می‌دهد.»
قائم‌مقام مدیرعامل گروه پژوهش صنعت مدرن تاکید می‌کند: «به‌عنوان مثال دمای هوا در جنوب کشور 50 درجه است و گرمای لامپ، دمای این چراغ‌ها را افزایش می‌دهد. بنابراین ما نیاز به‌موادی داریم که در گرمای بیش از 100 درجه نیز مقاومت داشته باشد. درصورت استفاده از چسب‌های گرماذوب داخلی به‌مرور این مواد از هم جدا شده و خاصیت آب‌بندی از بین می‌رود و منافذی در آن ایجاد می‌شود. یعنی با ورود آب به‌داخل چراغ هم برای ما و هم برای مصرف‌کننده مشکلات جدی ایجاد می‌شود.»

رئیس نمایشگاه داران خودرو با تأکید بر اینکه امسال بازار خودرو نه تنها ساماندهی پیدا نکرده بلکه بلاتکلیف تر از ماه‌های گذشته است، گفت: طی هفت ماه اخیر قیمت انواع خودروهای داخلی تا ۸۰ درصد افزایش پیدا کرده است.

 

سعید مؤتمنی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم ، با اشاره به اینکه در حال حاضر هیچ سقف قیمتی در معاملات بازار وجود نداشته و فروشندگان به صورت سلیقه ای قیمتها را تعیین می کنند، اظهار داشت: افرادی که خودرو در اختیار دارند نسبت به شرایط بازار قیمت‌گذاری‌های خود را انجام می‌دهند و هیچ نظارتی نیز بر عملکرد آنها صورت نمی‌گیرد.

وی با بیان اینکه طی یک هفته اخیر پراید 111 حدود9 میلیون تومان و پراید 131 حدود 11میلیون تومان گران شده است، افزود: علاوه بر این در روزهای اخیر ساینا رشد 12 میلیون تومانی پژو 405 رشد 16 میلیون تومانی و پژو پارس حدود 15 میلیون تومان گران شده است.

رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو با تأکید بر اینکه نمایشگاه داران در معاملات خودروهای داخلی بیگانه هستند و مهره اصلی این روزهای بازار فضای مجازی است تصریح کرد: معاملات خودرو در بازار به صفر رسیده است اما بازار داغی در فضای مجازی دارد. به نحوی که هر کس با انتشار آگهی های مختلف سعی در افزایش بیشتر قیمت ها در بازار دارد.

مؤتمنی با اشاره به اینکه بررسی ها نشان می دهد طی هفت ماه گذشته قیمت انواع خودروهای داخلی رشد 80 درصدی را تجربه کرده است، گفت: هنوز تصمیم مناسبی برای سامان دهی بازار به کار گرفته نشده و به نوعی بازار خودرو گویا برای مسئولین فراموش شده است.

به گفته وی نوسانات قیمت دلار نیز بر بلاتکلیفی خودرو اضافه کرده اما طی دو روز اخیر نمی‌دانیم چه اتفاقی در بازار به وجود آمده که ما شاهد رشد قابل توجه در انواع خودروهای داخلی هستیم.

بنابر اخبار رسیده از بازار، منحنی قیمت خودروهای داخلی پس از آرامشی نسبی و با پایان ایام سوگواری محرم، برای چندمین‌بار در چند ماه گذشته صعود کرد تا رکوردهایی جدید به‌ثبت برسد. همین‌که قیمت پراید به ۱۰۰ میلیون تومان رسیده، خود به‌وضوح گویای اوضاع ملتهب بازار خودرو است. اینکه پراید به‌عنوان خودرویی حذف‌شده از خطوط تولید خود را تا مرز ۱۰۰ میلیون تومان بالا کشیده، جدا از مساله توقف شماره‌گذاری، با رشد نرخ ارز نیز در ارتباط است.

آن‌طور که فعالان بازار می‌گویند، دلیل اصلی رشد قیمت‌ها در بازار خودرو پس از تعطیلات اخیر، صعود نرخ ارز است و این موضوع علاوه‌بر پراید ۱۰۰‌میلیون تومانی، قیمت‌های نجومی را برای دیگر محصولات خودروسازان کلید زده است. صعود نرخ ارز اما طی دو سال گذشته همواره نقشی مهم در بالا رفتن قیمت خودرو داشته است. طی حدودا یک هفته گذشته نرخ ارز روند صعودی به خود گرفته و دیگر بازارها از جمله خودرو را نیز تحت‌تاثیر قرار داده است.

شرایط اقتصادی کشور به شکلی است که بازارها با اندک تکانی در نرخ ارز، دچار نوسان می‌شوند و از آنجا که خودرو نیز به کالایی برای حفظ ارزش پول تبدیل شده، سرکشی‌های ارز، منحنی قیمت خودرو را هم صعودی می‌کند و این اتفاق حالا برای بار چندم رخ داده است. البته صعود نرخ ارز تنها دلیل رشد قیمت خودرو در دوره‌های مختلف (طی دو سال گذشته) نیست و مسائل مهم دیگری نیز در این ماجرا نقش دارند. از جمله مهم‌ترین این دلایل می‌توان به کمبود عرضه خودرو اشاره کرد.

به گفته نمایشگاهداران خودرو پایتخت، عرضه خودرو به بازار به‌دلیل مشکلات تولید، مناسب نیست، ضمن آنکه تقاضای کاذب نیز وجود دارد. هرچند گفته می‌شود دو خودروساز بزرگ کشور در مجموع روزی بیش از چهار هزار دستگاه تیراژ دارند و تولید پنج ماه ابتدایی آنها در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایشی بوده، با این حال بخشی از تولیدات آنها به دلیل کمبود قطعات امکان عرضه به بازار را پیدا نمی‌کنند. این خودروها که تحت‌عنوان محصولات ناقص به پارکینگ شرکت‌های خودروساز می‌روند، باید منتظر رسیدن قطعات تکمیلی بمانند و آنگاه راهی بازار شوند، بنابراین با توجه به وجود خودروهای ناقص، همه تولیدات روزانه خودروسازان روانه بازار نمی‌شوند و این موضوع، کمبود عرضه در مقابل تقاضا را به دنبال داشته و دارد.

این را هم نباید فراموش کرد که آمار کلی تولید همچنان پایین است و حتی اگر خودروهای ناقص نیز در میان نباشند، بازهم تولید فعلی کفاف تقاضای کاذب موجود را نخواهد داد. التهاب چندباره بازار اما در شرایطی رخ داده که وزارت صنعت، معدن و تجارت و خودروسازان قصد داشتند به‌واسطه فروش‌های پی‌در‌پی و با حربه قرعه‌کشی، افسار رشد قیمت را بکشند، با این حال هنوز موفق به این کار نشده‌اند.

طبق گفته سخنگوی صنایع و معادن، دولت در شرکت‌های خودروسازی نه مالک است و نه مستاجر بنابراین باید آن را تخلیه کند و از تصدی‌گری و سیاست‌گذاری دست بردارد.

مجلس شورای اسلامی بعد از دو هفته تعطیلی و حضور نمایندگان در حوزه‌های انتخابیه، امروز کار خود را از سر گرفته است.

هفته گذشته اعضای کمیسیون صنایع و معادن اعلام کردند که طرح خودرو با 19 ماده آماده است و احتمالا این هفته به صحن مجلس می‌رود، همچنین اعضای این کمیسیون سه‌شنبه آینده به شرکت سایپا می‌روند.

حجت اله فیروزی، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن در این خصوص به تجارت‌نیوز گفت: از جمله برنامه‌های این هفته اعضای کمیسیون در روز سه‌شنبه بعد از ظهر، بازدید از شرکت خودروسازی سایپا است و همچنین صبح سه‌شنبه نیز آقای شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به همراه معاونانش در کمیسیون حاضر می‌شوند.

به گفته وی، در این جلسه قرار است در خصوص بخش‌های از حوزه کاری وزارت کار که با کمیسیون صنایع و معادن مشترک است بحث و گفتگو شود.

فیروزی افزود: در این هفته چندین طرح که کارگروه‌ها بر روی آن کار کارشناسی کرده‌اند از جمله طرح حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و طرح ساماندهی وضعیت خودرو در کمیسیون مطرح می‌شود که اگر نظر اعضا با آن موافق باشد به صحن مجلس می‌رود. همچنین در ده روز گذشته از پتروشیمی ماهشهر بازدید کردیم و بررسی مشکلات آن در دستور کار این هفته کمیسیون است.

مدیریت خودروسازی‌ها باید خصوصی شود

سخنگوی کمیسیون صنایع با اشاره به وضعیت خودروسازی‌ها گفت: سهم دولت در شرکت‌های خودروسازی اندک و در حد 15 درصد است اما دولت در این صنعت تصدی‌گری دارد، باید به این سمت برویم که تصدی‌گری از دولت حذف شود و بخش خصوصی خودش بتواند مدیریت و سیاست‌گذاری کند.

وی افزود: یکی از ایراداتی که به خودروسازی‌ها داریم این است که چرا علی‌رغم این که دولت سهم اندکی دارد اما نحوه اداره آن دولتی است و ورودها و نفوذ‌ها از مجراهای دولتی انجام می‌شود. در این خصوص نیاز به قانون‌گذاری نیست و باید روش‌ها را اصلاح کرد.

وی در پایان تاکید کرد: وقتی فردی مالک و مستاجر یک خانه نیست باید آن خانه را تخلیه کند، دولت هم در خودروسازی‌ها در این وضعیت قرار دارد.

مشاور امور بین الملل سازمان توسعه تجارت آخرین وضعیت مذاکرات خودرویی ایران و روسیه را تشریح کرد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، میرهادی سیدی افزود:در مذاکراتی که با هیات اوراسیا داشتیم مقرر شد، موضوع همکاری‌های خودرویی در مذاکرات خودروسازان دو طرف بررسی شود و از مذاکرات رسمی خارج شود.

مشاور امور بین الملل سازمان توسعه تجارت ادامه داد:خودروسازان ایرانی و روسی نشست‌هایی را در این باره برگزار کردند، اما مذاکرات در سطح همین نشست‌ها باقی ماند و پیشرفت محسوسی در نشست‌های دو طرف حاصل نشد.

وی در این باره که خبرگزاری ها‏، پایگاه‌ها و کانال‌های خبری هفته گذشته به نقل از وی خبر از آغاز همکاری‌های خودرویی ایران و روسیه داده بودند گفت: هیچ پیشرفت عملی در مذاکرات برای آغاز همکاری‌های خودرویی دو طرف حاصل نشده و موارد مطرح شده ناشی از برداشت نادرست خبرنگار و پایگاه خبری مربوط از صحبت‌های اینجانب در سال گذشته بوده که هفته گذشته دوباره بازنشر شده است.

گفتنی است هفته گذشته برخی خبرگزاری ها‏، کانال‌ها و پایگاه‌های خبری به نقل از سیدی از آغاز همکاری‌های خودرویی ایران و وروسیه خبر داده بودند.

سؤالی را چند بار از دوستان نیروی انتظامی پرسیده‌ام؛ اگر خریدار خودرو باشید، برای تنظیم سند به دفترخانه می‌روید یا نه؟ تا حالا ندیدم که حتی یکی از همکاران نیروی انتظامی در پاسخ به این سؤال “نه” بگوید.

 

به گزارش خبرنگار قضایی خبرگزاری تسنیم؛ کانون سردفتران و دفتریاران، متولی امور دفاتر ثبت اسناد رسمی کشور است که مأموریت اصلی آن علاوه بر تأمین نیازهای رفاهی از جمله بیمه و بازنشستگی، ایجاد هماهنگی بین بیش از 7500 دفتر اسناد است.

دشواری‌های برآمده از اختلاف سلایق و اختلاف در تفاسیر از قوانین و مقررات در کنار اختلاف‌های موجود در شیوه‌های مدیریتی، سبب شده تا کانون سردفتران همیشه مورد انتقادهای گاه و بی‌گاه مردم و برخی نهادها قرار گیرد.

انتقادهایی که در برخی منطق و در برخی دیگر ناآگاهی، رد پای آشکاری دارند و هر کدام نیازمند بررسی‌های دقیق هستند؛ خبرگزاری تسنیم در سلسله گزارش‌های متعدی که طی سال‌های اخیر روی خروجی خود قرار داده است، برخی نواقص و کاستی‌های عملکرد کانون سردفتران و دفتریاران را گوشزد و آنها را مورد نقد کارشناسی قرار داده است.

با این حال پرسش‌هایی ایجاد شد‌ه‌اند که نیازمند برگزاری نشست رو در رو با مسئولان کانون بود تا هم به پاسخ‌ها برسیم و هم اینکه آنها نیز مجال دفاع از خود را داشته باشند. از این رو، “علی خندانی، رئیس و محمد عظیمیان، نایب رئیس کانون سردفتران و دفتریاران” در خبرگزاری تسنیم حاضر شدند و به سؤالات ما پاسخ دادند؛ به هر حال این گفت‌وگو تبدیل به کارزاری شد که در برخی موارد با دفاع جانانه همراه بود و در دقایقی به توجیه گذشت؛ آنچه در ادامه می‌آید، بخش نخست این مصاحبه و نشست است:

تسنیم: برای آغاز گفت‌وگو می‌خواهیم کمی از دغدغه‌های خودمان در قبال شهروندان و هم‌وطنانمان بگوییم؛ متأسفانه ویروس کرونا قربانیان زیادی را گرفته است. دفاتر ثبت اسناد هم قربانی این ویروس شدند؟

خندانی: متأسفانه هم دفترخانه‌ها و هم کانون، شرایطی دارند که در آنها امکان دورکاری تقریباً صفر و بی‌معناست. دولت بخشنامه‌ای صادر کرد که طبق آن مراکز اداری با دو سوم و یک سوم نیرو فعالیت کنند اما  دفترخانه‌ها باید فعالیت روزانه داشته باشند و اگر کارمندان بخواهند دورکاری کنند، کارها پیش نمی‌رود همچنین تنظیم اسناد به صورت فیزیکی است و متعاملین باید برای تنظیم اسناد در دفترخانه حضور داشته باشند.

متأسفانه در این مدت برخی از عزیزان و همکاران خود را به دلیل ابتلا به کرونا از دست دادیم؛ دردآورترین آن فوت دو خواهر بود که یکی از آنها سردفتر و دیگری دفتریار یکی از دفاتر بود که باعث رنجش خاطر همکاران شد.

 

تسنیم: وزارت بهداشت یا ستاد ملی مقابله با بیماری کرونا پروتکل خاصی به شما پیشنهاد نداد؟

خندانی: پروتکل مخصوص دفترخانه‌ها را نه؛ چیزی به ما اعلام نکردند؛ ما تنها ملزم به رعایت پروتکل‌های عمومی اعلامی از سوی ستاد ملی بودیم و بر اساس آن اقدام به فاصله‌گذاری بین کارمندان و ارباب رجوع کردیم البته طبق نظر مسئولان محترم سازمان ثبت، ثبت اثر‌انگشت الکترونیکی سردفتر در اسناد، به‌صورت موقت حذف شد چون سردفتر هر دقیقه باید این اثر انگشت را ثبت می‌کرد و امکان ابتلای سردفتر و متعاملین را بیشتر می‌کرد.

تسنیم: خود شما در کانون اقدامی برای مقابله با تبعات احتمالی بیماری داشتید؟

خندانی: جمعی از همکاران ما ابداعی کرده‌اند که هنوز هم به سرانجام نرسیده. قبلاً اپلیکیشنی برای دفاتر طراحی کرده بودند و در حال نصب هستند که اگر کسی بخواهد سند تنظیم کند، نیازی به مراجعه حضوری نداشته باشد. متعاملین اطلاعات اسناد و مدارک را به دفترخانه مورد نظر خود می‌فرستند بعد از تنظیم سند دعوت می‌شوند برای امضا تا از این طریق کمترین زمان حضور را در دفترخانه داشته باشند.

تسنیم: اصناف برای حفظ جان اعضا و همچنین مشتریان و ارباب رجوع، اقداماتی دارند که می‌توان از آنها تجربه‌های خوبی کسب کرد. با توجه به اینکه دفاتر جزو گروه پرمراجعه هستند، چطور برنامه خاصی برای این معضل نداشتید؟

خندانی: الزامات و شرایط دفاتر مانع از این است که بخواهیم رعایت تمام موارد مطلوب پیشگیری را داشته باشیم. البته تا حد توان این کار را کردیم. مثلاً ارباب رجوع نهایتاً یک بار از ابزار ثبت اثرانگشت الکترونیکی استفاده می‌کند و بلافاصله ضدعفونی صورت می گیرد ولی سردفتر ملزم به استفاده از آن بعد از هر بار تنظیم سند است. حالا سردفتر را معاف کردیم تا کمتر در معرض آسیب باشد.

در بحث فاصله‌گذاری هم فضای بین کارمندان و مراجعین با نایلون‌های سفارش‌شده برای این کار، جداسازی شده‌اند. اما متأسفانه امکان بیشتری برای فاصله‌گذاری نداریم. برخی از دفاتر ما ده تا دوازده کارمند دارند؛ برخی هم کمتر. ولی میانگین کارمندان برای دفاتر حدود چهار کارمند است. حالا توجه کنید که فضای دفاتر ما خیلی بزرگ نیست و نمی‌شود میز کارمندان را با فاصله‌های چند متری از کنار هم قرار داد. خود اینها ممکن است ناقل همدیگر باشند، مراجعین هم یک بحث دیگر است که عمده آنها متأسفانه خیلی مسایل پیشگیری از بیماری را در دفاتر رعایت نمی‌کنند.

تسنیم: بالاخره مراجعه‌کننده باید احراز هویت شود و نیازمند این است که ماسک را از صورت خود بردارد.

خندانی: بله، نکته همین است که بالاخره ماسک باید برداشته شود. سردفتر باید احراز هویت کند و ممکن است در خلال همین پروسه لازم، انتقال ویروس رخ دهد.

 

تسنیم: اگر موافق باشید وارد مباحث اصلی گفت‌وگو شویم! برخی مطالبات مردمی را دریافت می‌کنیم که مرتبط با حوزه سردفتری است مثل همین داستان انتقال خودرو که مردم می‌گویند چرا باید ملزم به این باشیم که بعد از تعویض پلاک خودور و اخذ “برگ سبز” از ناجا که سند رسمی جمهوری اسلامی ایران است، هزینه اضافی متحمل شویم و در دفاتر رسمی هم تنظیم سند کنیم! پاسخ شما به این مطالبه مردمی چیست؟

خندانی: برخی از مطالباتی که در گوشه و کنار مطرح می‌شوند، ناشی از کم بودن اطلاعات است! مردم نسبت به حوزه سردفتری اطلاعاتِ دقیقِ علمی ندارند و بر اساس اطلاعات ناقصی که به آنان منعکس می‌شود، واکنش نشان می‌دهند.

باید در نظر داشته باشیم که همیشه سهل‌الوصول بودن کار، حتماً به معنای صحیح بودن کار نیست؛ مردم گاهی به دنبال این هستند که در نصف روز کارهای خود را پیش ببرند اما باید بدانند انجام همین کارهای اضافه در تثبیت سند و مالکیت افراد خیلی مؤثر است و زمانی به کارش می‌آید که اگر نفع و الزام آن را امروز بداند، حتماً از این روند دفاع و استقبال خواهد کرد.

تسنیم: به هر حال همین روند نیازمند پرداخت هزینه‌های مازاد از جیب مردم است؛ چرا فکری برای آن انجام نمی‌شود؟

خندانی:مردم باید بدانند مبالغی که در دفاتر اسناد رسمی پرداخت می‌شود مربوط به هزینه‌های قانونی و در حق صندوق دولت است؛ تنها رقم کمی از آن به‌عنوان حق‌التحریر به دفاتر می‌رسد حتی اگر دفاتر از پروسه ثبت سند خودرو حذف شوند، باید هزینه‌های قانونی در مراکز تعویض پلاک پرداخت شود و الزاماً به این معنی نیست که تنها در صورت ثبت سند در مراکز تعویض پلاک، هزینه‌های کمتری به مردم تحمیل می‌شود؛ این هزینه‌ها در قانون پیش‌بینی شده و شامل عوارض شهرداری و مالیات و ارزش افزوده و مواردی از این دست است.

تسنیم: مطالباتی که به آنها اشاره کردیم و یکی از موارد آن موضوع ثبت سند خودرو است، موضوعاتی نیستند که فقط مردم عادی درباره آنها صحبت کنند؛ برخی از این مطالبات و اظهارات از ناحیه حقوق‌دانان و فرماندهان ارشد ناجا است.

خندانی: باز هم تأکید می‌کنم که باید قانون را در این مباحث مدنظر قرار داد؛ برخی از قوانین مطلوب ما نیستند اما الزامات و نظم و انضباط بین جامعه و تنظیم ارتباطات بین افراد، ایجاب می‌کند که آن قوانین ایجاد شوند و همه ملزم به رعایت آن هستند مثلاً قانون مالیات‌ها که ما هم معتقد هستیم باید تصحیح شود؛ انسان به لحاظ شخصی، مایل به پرداخت مالیات نیست مانند رفتن به خدمت سربازی که جوان‌ها به صورت طبیعی خیلی مایل به انجام آن نیستند!

مردم می‌دانند که اگر مالیات بدهند به صورت مستقیم در معیشت و رفاهیات و زندگی اجتماعی او تأثیر فراوان دارد؛ با این حال بسیاری مخالف پرداخت مالیات هستند!

درباره الزام تنظیم سند در حوزه‌هایی مانند خودور هم می‌گوییم قانون باید تثبیت شود؛ ما قانون‌گذار نیستیم و فقط مجری قانون هستیم؛ قانون‌گذار آمده و موضوعی را مورد تأکید قرار داده و باید اجرا شود. مانند پرداخت مالیات و انجام خدمت مقدس سربازی که حتی اگر خوشایند ما نباشد، باید انجام شوند.

تسنیم: اینکه قانون انعطاف ندارد و باید اجرا شود درست اما نباید برای تسهیل قانون در راستای آسایش و استیفای حقوق شهروندان اقدام و تلاش کرد؟! آیا کانون به‌عنوان متولی امور سردفتری پیشنهادی برای تسهیل این امور و موانع قانونی داده است؟!

خندانی: ما می‌گوییم اگر می‌خواهند قانون را انجام دهند و مشکلی در فرآیند اجرای آن است، ساز و کار تسهیل را پیدا کنند؛ ما هم معتقدیم برخی از این قوانین واقعاً دست و پا گیر هستند؛ برخی الزاماتی که برای دفاتر ایجاد کرده‌اند هم دست و پاگیرند اما ملزم به اجرای قانون هستیم!

زمانی که بحث قانون راهنمایی و رانندگی تثبیت شد، اوج اختلافات کانون سردفتران و دفتریاران و پلیس راهنمایی و رانندگی در بحث انتقال سند خودرو بود؛ هم مجلس هم از این اختلافات آگاهی داشت و هم قوه قضایی به آن اشراف داشت. همه این قضیه را می‌دانستند اما در نهایت گفتند قانونی را تصویب کنیم که اعتبار سند رسمی سر جایش بماند و هیچ وقت خللی به آن وارد نشود و کسی به حوزه سند رسمی ورود غیرقانونی نکند.

اینها همه الزامات این قانون بود؛ الان در مراکز تعویض پلاک خودرو، راهنمایی و رانندگی خلافی خودور را اخذ می‌کند، شاسی و موتور و اصالت خودرو را احراز می‌کند و دفاتر هم تنظیم سند را انجام می‌دهند؛ حالا شما چرا در دفاتر سند تنظیم می‌کنید؟ هدف نهایی این است که اگر روزی مردم در اختلاف احتمالی با شخص دیگری یا با دولت و یا هر اختلافی، نیازمند سند رسمی باشند، بتوانند از آن استفاده کنند.

ما باید در راستای تثبیت سند قدم برداریم و وظیفه‌مان این است که این کار را انجام دهیم و قانون هم همین را می‌گوید.

 

در این بخش از گفت‌وگو آقای محمد عظیمیان، نایب رئیس کانون سردفتران و دفتریاران هم به مباحث ورود کرد؛ عظیمیان در آغاز سعی در ایجاد ارتباط بین فعالیت خبرنگاری و کار سردفتری داشت.

عظیمیان: از شما تشکر می‌کنم که در فضای این روزهای کشور، شرایطی ایجاد کردید تا نشستی با هم داشته باشیم؛ وجه مشترک بین کار ما و کار شما اعتمادسازی است. نمونه و شاهد مثال دارم؛ کسی از کرج می‌آید و مثلاً در دفتر اسناد رسمی شماره یک و می‌گوید یک گواهی امضا می‌خواهم انجام بدهم. او برای این کار معمول خود، زحمت تردد از کرج تا تهران را به جان می‌خرد چون به آن دفترخانه اعتماد دارد. در کار شما هم قطعاً کسانی هستند که به اخبارخبرگزاری تسنیم اعتماد دارند و آن را دنبال می‌کنند. این وجه اشتراک ما و شماست. همانطور که ما تلاش می‌کنیم و اعتمادسازی می‌کنیم، قطعاً شما هم نقشه راهتان است که روش‌هایی انتخاب کنید که اعتمادسازی شود.

حالا اخباری که منتشر می‌شود در حوزه سند خودرو، احساس می‌کنم باید دقت بیشتری برای آن صرف کرد. اگر اشاره فرمودید که اینها بازخورد نظرات مردم است، باید بگویم ما هم به هر حال بین مردم هستیم و داریم رصد می‌کنیم. خیلی از مواقع این اخبار و گزارش‌ها بازخورد نظر مردم نیست. گاهی با 10 تا شماره تلفن متعلق به یک نفر یک نظری را شایعه می‌کنند و فکر می‌کنیم این نظر و شایعه نشر یافته، نظر همه مردم است! هرچند شما خبرگزاری هستید و فنی عمل می‌کنید و قطعاً اشراف مناسبی دارید و سره را از ناسره خوب تشخیص می‌دهید اما باید مراقب باشید که برخی از خبرسازی‌ها ناشی از چند نفری است که نظر مساعدی هم به این حوزه ندارند.

تسنیم: مقابل رسانه‌ها، سه قانون سفت و سخت قرار داده‌اند؛ نختین، دستورالعمل شورای امنیت است. دومین هم قانون مجازات اسلامی است و سومین آن،‌ قانون مطبوعات است یعنی بر اساس این سه  قانون، ما نمی‌توانیم شایعه‌ها و هرآنچه دلخواه شخصی‌مان است را منتشر کنیم. برای حضور در رده بهترین‌های رسانه هم ملزم هستیم تا حرفه‌ای عمل کنیم، پس نباید اسیر شایعه‌ها و جوسازی‌ها باشیم؛ ما پیگیر مطالبات مردم هستیم؛ رسانه، مدعی افکار عمومی است و هویت آن بسته به این است که مطالبه و حرف مردم را منعکس و پیگیری کند.

عظیمیان: پس سؤالتان یک فصل مشترکی دارد؛ آن هم دوستان “ناجایی”(پلیس) ما هستند؛ ما به‌عنوان کانون و همچنین سردفتران و دفتریاران عضو قوه قضائیه هستیم، ناجا هم ضابط قوه قضائیه است.

حالا یک سؤالی دارم که از خبرنگاران و برخی از دوستان نیروی انتظامی می‌پرسم؛ شما خودتان اگر خریدار خودرو باشید، برای تنظیم سند به دفترخانه می‌روید یا نمی‌روید؟ پاسخ همین سؤال برای من کفایت می‌کند. من تا حالا ندیدم که حتی یکی از همکاران نیروی انتظامی در پاسخ به این سؤال نه بگوید!

پس اگر ما وضعیت حال حاضر را تمکین می‌کنیم به این دلیل است که مزایای آن را هم دیده‌ایم؛ ما نباید راه کج به مردم نشان ندهیم و مردم را منحرف کنیم. اگر قانون الزام دارد و می‌خواهیم تصحیحش کنیم، راه برای تصحیح واقعی فراهم است. اگر دوران کرونا اتفاق نمی‌افتاد، جایگاه تعویض پلاک با این وضعیت حال حاضر روشن نمی‌شد. حالا ما بحث اختلاف با نیروی انتظامی را کنار گذاشتیم اما چرا بحث تعویض پلاک را نتوانستند ادامه دهند و تعطیلش کردند؟ تعطیلی تعویض پلاک به کجا برخورد؟ ولی انتقال سند رسمی حتی برای یک ساعت تعطیل نشد!

تسنیم: به هر حال جایی باید به این وضعیت که مردم متضرر اصلی هستند، پایان داد!

عظیمیان: این خواسته کانون هم هست! بارها و بارها گفته‌ایم و در مقررات متعدد هم پیشنهاد داده‌ایم که روند تعویض پلاک را مانند سامانه‌های دیگر و با هماهنگی نیروی انتظامی در اختیار دفاتر اسناد رسمی قرار دهند؛ اینکه در یک غرفه‌ای در مراکز پلیس بعلاوه 10، افسر کارشناس اصالت خودرو را تأیید کند و دفاتر هم کار انتقال سند را بر اساس برگه تأییدیه صادر شده انجام دهد.

تسنیم: این راهکار را پیشنهاد هم داده‌اید؟

خندانی: ما پیشنهاد دادیم که می‌شود این کار را انجام داد؛ در مجلس و در دولت هم مطرح است؛ اما شاید نتوانیم این را به راحتی به تصویب برسانیم. به هر حال نیروی انتظامی هم مدعی است که پلاک جایگاه خاص دارد و بررسی آن امنیتی و حفاظتی است.

ما پیشنهادات خود را ارائه داده‌ایم و حاضریم در هر مرجعی با همکاران عزیزمان در نیروی انتظامی گفت‌وگو و تبادل نظر کنیم تا در نهایت راهی انتخاب شود که مردم کمتر دچار مشکل شوند.

تسنیم: در کشورهای مختلف چیزی به نام تعویض پلاک داریم؟

خندانی: واقعیت این است که در هیچ کدام از کشورها، تعویض پلاک را به این روندی که در کشور شاهد آن هستیم، نداریم.

 

تسنیم: ده دوازده سال پیش که این اختلاف شروع شد، استدلالی از طرف سردفتران بیان شد که در بحث برخی دعواهای حقوقی مانند انحصار وراثت، برگ سبز خودرو معتبر نیست! فکر می‌کنم این قوی‌ترین استدلال شما بود. حالا با تغییر قیمت و ارزش برخی کالاها مواجه هستیم مثلاً احتمال اختلاف انحصار وراثت را می‌توان به کالاها و لوازمی که امروز در برخی موارد ارزش ریالی آنها از خودرو هم بیشتر است مانند طلای شخصی و حتی گوشی، لپ‌‌تاپ‌ و … تعمیم داد که برای مالکیت هیچ یک از آنها سند رسمی تنظیم نمی‌شود! با این حال تأکید شما این است که برای خودرو باید تنظیم سند انجام شود؟!

عظمیان: درباره انحصار وراثت باید توجه داشت که در هر نقل و انتقال مالی که از مورث قرار است به وارث منتقل شود، حصر وراثت نیاز است. حالا گوشی یا حتی حساب بانک یا هر وسیله دیگری که قرار است نقل و انتقال صورت بگیرد، نیازمند حصر وراثت است؛ ما درباره یک موضوع دیگری هم صحبت می‌کنیم!

یک سامانه‌ای دست قوه قضائیه است و به نیابت به دفاتر سپرده به نام “ممنوع‌المعاملگی” و فقط شخص سردفتر صلاحیت این را دارد که آن را نظارت کند. خریدار خودرو اگر اکتفا کند به تعویض پلاک، در حالیکه آن فروشنده ممنوع‌المعامله بوده باشد، معامله بی‌اثر است. در مراجع قضایی هم بی‌اثر خواهد بود. منتهی به سؤال شما اینطوری پاسخ دهم که اگر تکلیف قانون‌گذار نباشد، ما چه کاره‌‌ایم که تکلیف کنیم؟!

یک ماده‌ای هست به نام ماده 29 رسیدگی به تخلفات رانندگی در نقل و انتقال خودرو تصریح دارد که “به موجب سند رسمی در دفتر اسناد رسمی”.

قانون‌گذار هم که إن‌شاءالله حکیم است! قانون‌گذار گفته نقل و انتقال در دفتر اسناد رسمی و تعویض پلاک با مرجع تعویض پلاک! خوب هر زمان قانون‌گذار گفت که این وضعیت به هم بریزد و نقل و انتقال در دفترخانه انجام نشود، مگر می‌توانیم تمکین نکنیم؟

تسنیم: مردم یک حرف دارند؛ اینکه بروید موضوع اصلاح قانون را در حاکمیت حل و فصل کنید تا هزینه‌ها و زحمت آن بر دوش مردم نباشد.

خندانی: از خاطرتان نرود که هدف حضور امروز ما در خبرگزاری، ایجاد تعامل بیشتر است؛ اگر تعامل بیشتر شود آن ذهنیتی که اشاره کردید و نظر مردم هم هست را قطعاً می‌شود اصلاح کرد!

رسانه اطلاع‌رسانی کند که مردم اگر شما می‌روید دفترخانه مگر چه هزینه‌هایی می‌پردازید؟ ما یک هزینه‌ای از مردم دریافت می‌کنیم اسمش مالیات است اما مگر مالیات برای ماست؟ دولت در بودجه‌اش پیشنهاد می‌کند که من باید 2 هزار میلیارد تومان از محل مالیات درآمد کسب کنم. این مالیات را چه کسی باید وصول کند؟ دفترخانه. این هزینه‌ها صرف همین امور می‌شود.

تسنیم: 20 تا 30 درصد این هزینه‌ها مالیات است.

خندانی: اجازه دهید عرض من تکمیل شود؛ اکثر مبلغی که در دفترخانه‌ها اخذ می‌شود، هزینه دولتی است علاوه بر اینکه موضوع باید برای مردم تصریح شود، باید به حاکمیت هم گزارش داد و این وظیفه رسانه است.

باید مجلس و دولت را مورد خطاب قرار دهید که چرا در یک نقل و انتقال اتومبیل، یک شخص باید 10 میلیون تومان مالیات بپردازد؟! صورت مسئله را پاک نکنیم و نگوییم این مدرک تعویض پلاک، معادل مالکیت است! این برگ سبز را اگر نزد قاضی ارائه دهیم، به نفع ما رأی صادر نخواهد کرد.

 

تسنیم: تعویض پلاک و صدور برگ سبز در مراکز ناجا دارد اتفاق می‌افتد؛ چرا در همان مراکز تعویض پلاک تنظیم سند نمی‌کنید؟

خندانی: عرض من هم این است که قانونگذار حکیم است؛ ماده 29 قانون راهنمایی و رانندگی دو تبصره دارد که تا حالا اجرایی نشده‌اند؛ این تبصره برای اینکه مردم به زحمت نیفتند تکلیف کرده دفاتر ثبت اسناد در مراکز تعویض پلاک مستقر شوند؛ ما نمی‌توانیم نظر قانون‌گذار را حذف کنیم که بنا به دلایلی تا حالا مستقر نشده‌اند و در حقیقت، نگذاشته‌اند که مستقر شوند.

تسنیم: البته بیشتر گلایه‌ها به دلیل زیاد شدن هزینه‌هاست.

خندانی: مگر قبل از اینکه موضوع تعویض پلاک به‌میان بیاید، مردم این هزینه را تقبل نمی‌کردند؟ آن زمان گله‌ای نبود؟! الان قاعده قانونی اینطور است و هزینه‌ها هم بر اساس قانون برای بخش‌های مختلف حاکمیتی و دولتی اخذ می‌شوند.

عظیمیان:بحث این نیست که اگر قرار شد تنظیم سند خودرو از دفتر اسناد برود به سمت دیگر مثل مراکز تعویض پلاک، هزینه‌ای گرفته نخواهد شد! اصلا بحث کسر هزینه وجود ندارد.

تسنیم: اما مطالبه و تصور مردم این است!

خندانی: علتش این است که شفاف نیست و مردم توجیه نیستند؛ اولاً هزینه‌ها کم نمی‌شود یعنی اگر از فردا، دفاتر حذف و همه برای انتقال سند بروند برای تعویض پلاک، این هزینه‌هایی که دفتر اسناد می‌گیرد را تعویض پلاک از مردم خواهد گرفت و از هزینه‌های مردم چیزی کم نمی‌شود! هزینه سر جای خودش است؛ الان این هزینه ها را وصول می‌کنیم و بدنام شده‌ایم و راهنمایی رانندگی خودش را خوشنام کرده است!

گروه استان‌ها- فرمانده انتظامی استان گلستان از انهدام باند سارقان خودروهای شاسی بلند و کشف ۲ خودرو به ارزش ۲۰ میلیارد ریال خبر داد.

 

به گزارش خبر گزاری تسنیم از گرگان، به نقل از پایگاه خبری پلیس، سرهنگ سعید دادگر اظهار داشت : به دنبال اعلام مرکز فوریت‌های پلیسی 110، مبنی بر سرقت یک دستگاه خودرو شاسی بلند در سطح استان گلستان، بلافاصله مراتب در دستور کار پلیس آگاهی استان و انتظامی گالیکش قرار گفت.

وی افزود: با اقدامات تخصصی و اطلاعاتی ماموران، سرانجام خودرو طی عملیاتی موفقیت آمیز در استان خراسان رضوی کشف و تحویل مال باخته شد.

سرهنگ دادگر تصریح کرد: چند روز بعد نیز یک فقره سرقت خودرو شاسی بلند به شیوه مشابه توسط مرکز فوریت های پلیسی استان اعلام شد که مراتب در دستور کار پلیس آگاهی قرار گرفت.

فرمانده انتظامی گلستان خاطرنشان کرد: با اقدامات بی وقفه ماموران، این خودرو نیز در استان سیستان و بلوچستان کشف و به صاحبش تحویل داده شد.

سرهنگ دادگر با اشاره به اینکه سردسته این باند سابقه سرقت مسلحانه، شرارت و آدم ربایی نیز در پرونده دارد، گفت: در این عملیات ها، ماموران موفق شدند 2 نفر از اعضای باند خانوادگی سارقان خودروهای شاسی بلند را که سابقه سرقت در گلستان، یزد و سیستان و بلوجستان داشتند، دستگیر و پس از تشکیل پرونده به مراجع قضائی معرفی کنند.

وی با اشاره به اعتراف سارقان به 2 فقره سرقت خودرو که برابر اعلام کارشناسان ارزش آنها 20 میلیارد ریال برآورده شده است، خاطرنشان کرد: متهمان با پرسه زنی در سطح جاده ها، طعمه های خود را که افراد سالخورده بودند، شناسایی و در فرصتی مناسب خودرو آنان را متوقف و سرقت می کردند.

فرمانده انتظامی گلستان در پایان با اشاره به برخورد قاطع و قانونی پلیس با مخلان امنیت، افزود: با توجه به افزایش قیمت خودرو، شهروندان نکات ایمنی و پیشگیرانه را رعایت کرده و خودرو خود را به وسایل حفاظتی همچون قفل فرمان مجهز کنند.